Kettingzagen, en wat erbij komt kijken - Praktijk Centrum Bomen

Blog

Kettingzagen, en wat erbij komt kijken

omgezaagde boom

Een kettingzaag, ook wel motorzaag genoemd, is tegenwoordig een onmisbaar hulpmiddel bij de uitvoering van werkzaamheden in het groen.
In dit blog gaan we niet alleen in op de veiligheidsaspecten bij kettingzagen. Ook hebben we het over de verschillende situaties die je kan meemaken bij het afkorten van hout en vellen van bomen.

Wetten en regelgeving

Bij het werken met kettingzagen krijg je te maken met verschillende regels en wetgeving. Deze hebben betrekking op de persoon, het materiaal en de omgeving.
Als persoon heb je te maken met de Arbowet. Deze wet zorgt ervoor dat je veilig en gezond het werk kan uitvoeren. Hierin zijn het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) opgenomen en het volgen van een goede opleiding, naast de organisatie van de bedrijfshulpverlening (BHV).
In Nederland hebben we te maken met de wet natuurbescherming. Hierin is geregeld dat bijzondere planten en diersoorten zijn beschermd. Binnen de wet wordt gewerkt met gedragsregels per branche.
Als laatste is er de Europese regelgeving. In deze regelgeving staan de veiligheidseisen waaraan de kettingzaag moet voldoen.

Korten van geveld hout

Korten van geveld hout kan op twee manieren. In de ideale situatie maak je gebruik van een zaagbok. Hierbij is de spanning bijna niet te merken, waardoor de zaag niet snel vastloopt in de zaagsnede. Bij zwaarder hout neemt deze kans toe.
Wanneer je geen zaagbok tot beschikking hebt, komen er ook andere uitdagingen om de hoek kijken naast de spanning in het hout. Zo wil je de grond niet raken met de zaag in verband met de kettingscherpte. Door een velhevel te gebruiken wordt dat eenvoudiger. Het belangrijkste is dat je de spanning in het hout leert ‘lezen’.

Vellen

Bij het vellen van bomen zijn er talloze situaties te bedenken. Van keurig rechtopstaande- en overhangende bomen tot beschadigde exemplaren. Elke situatie vraag een specifieke aanpak. Bij elke velling moet je de stappen zoals hieronder opgesomd overdenken:

  • Is er voldoende ruimte om de boom te vellen?
  • Naar welke kant zal de boom vallen? Daarbij rekening houdend met de hangrichting, het kroongewicht en de wind(richting)
  • Wat is de vluchtroute?
  • Welke hulpmiddelen het ik nodig? Wiggen, velhevel, lier, etc.
  • Welke veltechniek ga ik toepassen?
  • Kan ik deze boom vellen met mijn opleiding, ervaring en vaardigheid?
  • Zijn de omstanders en collega’s veilig?

Veelvoorkomende problemen

Ongelukken gebeuren meestal doordat situaties verkeerd worden ingeschat, zaagfouten worden gemaakt of een combinatie ervan. Door ervaring zal je leren hoe je boomlengten, breeedte , gewicht, scheefstand, houtsterkte en dat soort zaken beter kan inschatten. Door fouten te herkennen – en belangrijker – te herstellen, verminder je de risico’s.
De problemen die het meest voorkomen zijn onder andere een afwijkend scharnierpunt, ondermijning en wortelaanloop. Verder komen gevallen bomen die klem zitten tussen andere bomen en een boom die niet valt na de velsnede komen vaak voor.

Hulpmiddelen

Lichte bomen kun je vaak met de hand duwen. Wanneer dat niet meer lukt staan diverse hulpmiddelen tot je beschikking. Veelgebruikte middelen daarbij zijn wiggen en de velhevel. Hiermee krijg je de boom over het dode punt en voorkom je dat de boom achterovervalt. Bij grotere bomen en complexe bomen kun je gebruik maken van een lier en eventueel een hydraulische graafmachine.
Om te testen of er voldoende kracht aanwezig is om de boom te duwen kan, zonder dat er een valkerf is gemaakt, met het hulpmiddel worden geduwd. Als de top reageert is het hulpmiddel sterk genoeg.

Ben je na het lezen van dit blog geïnteresseerd geraakt? Kijk op onze website voor alle trainingen die wij verzorgen om veilig een boom te vellen met een kettingzaag.

Schrijf een reactie op dit bericht