Wat is boomschors?

Een boom groeit zijn hele leven, allereerst groeit de boom naar het licht toe, waardoor je in het begin een smalle, hoge boom krijgt. Elk jaar groeit er rondom de stam van de boom een nieuw laagje hout, zo wordt de boom ook elk jaar wat dikker. (meer…)

Jaarringen van een boom

Als je de stam van een boom goed bekijkt kun je veel over een boom te weten komen, bijvoorbeeld over zijn leeftijd of hoeveel moeilijke jaren hij heeft gehad. (meer…)

De veranderende kleuren van de herfst

Het bos heeft elk jaargetijde zijn eigen schoonheid. En ook al vinden we het vaak jammer dat na de zomer de dagen kouder worden en de groene bladeren verdwijnen, vinden velen onder ons dat het bos op zijn mooist is tijdens de herfst.

De blaadjes aan de bomen veranderen van kleur en zullen uiteindelijk loslaten. De herfstkleuren zijn vaak betoverend mooi, al dat rood, geel en bruin in verschillende tinten. Wanneer de zon (die nu lager staat) erop schijnt is het vaak adembenemend mooi. (meer…)

Dag van de Openbare Ruimte

Op 28 en 29 september 2016 vindt in de Jaarbeurs Utrecht De Dag van de Openbare plaats. Dit evenement is er voor iedereen die zich bezighoudt met de openbare ruimte. Centraal staan de laatste innovaties en ontwikkelingen op het gebied van ontwerp, inrichting, onderhoud en beheer van openbare ruimte. (meer…)

Vier technieken om in bomen te klimmen

In onze vorige blog schreven we over mensen die zo graag in bomen klimmen, dat ze er hun beroep van hebben gemaakt. Er zijn verschillende technieken om op een veilig manier in bomen te klimmen. Vier van deze technieken omschrijven wij in dit blog.

Ladder

De bekendste methode is de ladder, deze wordt gebruikt om de eerste paar meters af te leggen. Daarna moet je verder klimmen, een ladder is gewoon niet hoog genoeg om boven in de kroon te komen. Gevaar bij het gebruik van een ladder is dat deze om kan vallen en er bestaat een gevaar dat je van de ladder valt. Daarom moet je jezelf altijd bovenaan de ladder zekeren voor dat je verder gaat klimmen of takken vanaf de ladder van de boom zaagt.

Bodythrust, dubbel lijn systeem

Als je vanaf de ladder verder klimt doe je dit zoveel mogelijk door over de takken verder omhoog te klimmen. Zoals we dat als kind ook deden. Verschil is wel dat we ons telkens zekeren dus ver kunnen we niet vallen. Soms zijn de takken zover van elkaar dat dit niet mogelijk is en moet je gebruik maken van de zogenaamde bodythrust.

Dit is een simpele manier om langere passages in een boom te overbruggen. Je werpt je klimlijn over een tak, die dik genoeg moet zijn, en zet het uiteinde vast aan je gordel. Je hebt nu een lus gemaakt. Vervolgens zet je voeten op heuphoogte tegen de stam. Eén hand houdt je onder de schuifknoop en de andere houdt je op de knoop. Vervolgens gooi je je heup omhoog en trek je met beide handen de klimlijn in de richting van je heupen, waarbij je met de eerste hand de lijn weer vasthoudt en met de andere hand de knoop omhoog schuift.

De lus wordt zo kleiner gemaakt en daarom ga je omhoog. Nadeel is dat je telkens je eigen gewicht omhoogtrekt, dit is fysiek zwaar en erg belastend voor je armen en schouders. Op dit systeem zijn weer vele variaties mogelijk waarbij je door middel van oa pulleys, footlock voetklemmetjes en het gebruik van mechanische schuifsystemen zoals de zigzag of spiderjack het klimmen aanzienlijk lichter maakt. Basis van deze systemen blijft steeds dat je een lus maakt over een tak (of door een cambium/friction safer) die door een handeling kleiner wordt, waardoor je omhoog gaat: het dubbel lijn systeem.

SRT, enkele lijn systeem

De laatste jaren is er veel ontwikkeling in het klimmen met het SRT-systeem. Dit is een systeem waarbij je vanaf de grond de lijn direct bovenin de boom werpt of schiet (met een katapult) waarna je, gezekerd aan de lijn, een voetklem en een handklem gebruikt om de boom te bestijgen. Tot voor kort was dit systeem alleen geschikt om de boom te bestijgen, maar er zijn nu ook technieken en middelen, zoals een rope wrench en een rope runner, die het mogelijk maken om deze techniek ook toe te passen bij het werken in de kroon.

Bij een juiste toepassing geeft SRT voordelen op het gebied van de ergonomie, je klimt veel meer met je benen. Daarnaast kunnen hoge en grote bomen die met het traditionele systeem lastiger te klimmen zijn, makkelijker bestegen worden. Bovendien heb je geen ladder meer nodig.

Bij onjuist gebruik is het ergonomische voordeel echter weg en is het zeer gevaarlijk om SRT te gebruiken! Er moet een goede kennis aanwezig zijn om de gezondheid en structuur van bomen te kunnen beoordelen, je moet in staat zijn takken en kroondelen van onderaf te beoordelen. Dit omdat je meteen van de grond je lijn tot bovenin de grond maakt. Verder is de kennis van materiaal en de toepassing daarvan essentieel.

Zoals gezegd werk je hier met een enkele lijn. Er zit, anders als bij het dubbelle lijn systeem, geen beweging meer in de lijn. De lijn wordt vastgezet aan de boom en de klimmer beweegt zich via de lijn met klemmen en knopen omhoog. Dit vergt veel training en oefening om het goed onder de knie te krijgen.

In de praktijk zie je steeds meer dat de twee systemen gecombineerd worden. Men begint met het SRT-systeem om de boom te bestijgen en deels te snoeien. Hoger in de kroon wordt er dan een dubbel lijn systeem geïnstalleerd om verder te klimmen of om een ander deel te snoeien. Het beste van twee werelden.

Klimsporen

Bij het klimmen wordt er ook gebruik gemaakt van klimsporen, deze techniek wordt alleen gebruikt wanneer een boom verwijderd moet worden. Klimsporen beschadigen de bast en stam van de boom waardoor ze bij snoeien niet gebruikt kunnen/mogen worden. De sporen, stalen punten aan de binnenkant van je been, dringen bij het klimmen het hout binnen zodat je niet naar beneden glijdt en je omhoog kunt lopen. Hierbij heb je een lijn (meestal een korte met een stalen kern) om de boom liggen voor steun en om ervoor te zorgen dat je niet naar beneden valt. Je hebt ook een lange lijn bij je, zodat als je deze geïnstalleerd hebt hoger in de boom, je ook uit kunt lopen of ineen keer af kunt dalen (bv in geval van nood) en natuurlijk als 2e verankering bij het zagen

Bomen klimmen als beroep

Deed jij dat vroeger ook zo graag? In bomen klimmen? Dat je een boom zag, met van die fantastische takken en dat je er gewoon in moest klimmen. Waarom? Omdat we buiten lekker actief bezig waren?

Beroep

Er zijn mensen die zijn blijven klimmen en dat inmiddels doen voor hun beroep. Waarom? Omdat ze graag buiten zijn, in de natuur werken, gek zijn van bomen en het gewoon een mooie spannende bezigheid is. De associatie die de meeste mensen daardoor nog hebben is dat boomklimmen iets voor kinderen is maar niets is minder waar.

De meeste boomklimmers zijn boomverzorgers. Een boomverzorger werkt altijd op het spanningsveld tussen mensen en bomen, waar mensen en bomen samenleven. De boomveiligheid is daarbij een belangrijke drijfveer. Enkele werkzaamheden van boomverzorgers zijn snoeien, het verwijderen van (gevaarlijke) takken, het verwijderen van bomen en veiligheidsinspectie. De boomverzorger kijkt ook naar de stand en groeiplaat van de bomen en zorgt dat ze optimaal kunnen groeien en bij bouwwerkzaamheden dat bomen beschermd zijn.

Een kunst op zich

Klimmen in een boom is namelijk nooit zonder gevaar. Je moet altijd je hoofd erbij houden, een seconde niet opletten kan fataal zijn. Boomklimmen kan erg risicovol zijn als je dit niet goed aanleert. Daarom zijn er speciale opleidingen en moeten professionele boomverzorgers zich voortdurend laten bijscholen. Een grote boomkroon klimmend verzorgen is namelijk een kunst op zich en om dit veilig te kunnen doen moet je alles weten over klimmaterialen en verschillende werktechnieken, hoe je jezelf veilig moet verankeren en hoe je je werkmateriaal goed moet gebruiken.

Concentratie

Voor boomklimmen is eigenlijk relatief weinig kracht nodig, de kunst is het materiaal voor je te laten werken. Niettemin is het een inspannende activiteit waarbij je veel spiergroepen gebruikt en dat vraagt wel conditie, maar het vraagt toch vooral enig lef en heel veel concentratie. Je hangt immers in een touw in de boom op vele meters hoogte, waar je werkt met scherp gereedschap en je wil niet dat er iets misgaat door onoplettendheid (bij het werken met gereedschap moet je dus ook altijd dubbel gezekerd zijn). Het is een overigens een grote misvatting dat bomen klimmen vergelijkbaar is met het beklimmen van rotsen. Een boom is totaal anders dan een rots, het beklimmen van bomen vraagt andere technieken, andere doeleinden en heeft uiteraard ook uitkomsten.

Technieken

Er zijn verschillende technieken om in een boom te klimmen. In onze volgende blog zullen we deze nader beschrijven.

Pas op voor stikkende berkenwantsen

In delen van Nederland kan de berkenwants de komende weken voor een behoorlijk stank gaan zorgen in woonwijken. Hiervoor waarschuwen de Wageningse biologen Arnold van Vliet en Silvia Hellingman.

Wat zijn Berkenwantsen

Berkenwantsen zijn insecten van maximaal een halve centimeter groot die grijsgroen, groen, of roodbruin van kleur zijn. Zowel de volwassen individuen als de larven zuigen sappen uit de bladeren en vruchten van de berkenbomen en eten het zaad. Ze maken de boom niet kapot en kunnen voor de berk dus niet veel kwaad. Er zijn verschillende soorten berkenwantsen, maar het is vooral de kleine berkenwants (Kleidocerys resedae) die overlast veroorzaakt.

Hinderlijk

De wantsen kunnen een onaangename, zure geur produceren die zeer hinderlijk is. Vies ja, maar gelukkig ongevaarlijk. Tuinen waarin een berkenbomen staan kunnen soms zwart zien van de beestjes. De laatste plaag was niet lang geleden, namelijk 2014. Berkenwantsen worden ook vaak voor jonge teken aangezien, in principe bijten ze niet en als ze dat toch doen voelt dat als niet meer dan een kleine steek. Ze zijn dan ook niet gevaarlijk voor de gezondheid. Momenteel ervaren diverse campings en woonwijken waar berkenbomen al hinder door de berkenwantsen die massaal aan het uitzwermen zijn.

Bestrijding

De bestrijding van de wantsen is lastig. Allereerst is het belangrijk om te voorkomen dat de wantsen binnenkomen door uw ramen en deuren dicht te houden. Mochten zich toch wantsen binnen bevinden, dan kan je ze het best verwijderen met uw stofzuiger. Dit zou u ook kunnen doen bij uw buitenmuren. Weg spoelen met water heeft eigenlijk niet veel zin, omdat ze weer teruglopen.

Overigens zorgt de natuur zelf ook voor oplossingen, veel vogels kunnen zich de komende weken te goed doen aan deze “lekkernij”. En ook diverse insecten en larven eten deze wantsen graag.

Bron: https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=19599

Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Gewone_kielwants

Boomveiligheid

Iedere boomeigenaar is verantwoordelijk voor zijn of haar eigen boom. Mocht er een incident plaatsvinden vanwege uw boom, denk hierbij aan het omvallen van uw boom en/of takken die uit de boom vallen, bent u verantwoordelijk voor de eventuele schade en kosten die de boom heeft veroorzaakt. Maar dit kunt u voorkomen!

APK voor bomen

Net als uw auto moeten ook bomen gekeurd worden. Daarbij kijken we naar gebreken aan de boom. Toont de boom grote breuken aan de stam of heeft de boom een holle stam. Als een boom een gevaar oplevert voor de omgeving, dan is kappen noodzakelijk.

Nederland telt ongeveer 16 miljoen straat- en laanbomen. Deze moeten voldoen aan de wettelijke zorgplichteisen, die onder andere voortkomen uit de aansprakelijkheidswetgeving. De zorgplicht voor bomen houdt in dat de eigenaar/beheerder van bomen zijn bomen zorgvuldig controleert, bevindingen registreert, gebreken laat onderzoeken en de bomen onderhoudt.

Registratie

Alle boomeigenaren in Nederland moeten, op grond van het BW boek 6 artikel 162, voldoende zorg aan hun bomen besteden. De reden van deze zorg is om ervoor te zorgen dat anderen zo min mogelijk overlast of schade ondervinden. De richtlijn boomveiligheidsregistratie geeft invulling aan deze ‘zorgplicht’. Boomeigenaren weten met deze registratie wat ze minimaal moeten bijhouden en welke gegevens er tijdens de visuele boomcontrole minimaal moeten worden vastgelegd.

Wenst u meer informatie over Boomveiligheid of hebben u en/of uw medewerkers behoefte aan een training? Neem contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken.

De eikenprocessierups

De eikenprocessierups is de rups van de nachtvlinder met de naam eikenprocessievlinder (Thaumetopoca processionea L.). Deze rups eet, zoals de naam eigenlijk al aangeeft, eikenbladeren. De vlinder legt haar eitjes boven in de eikenboom waar ze uiteindelijk in het voorjaar uitkomen, de rupsen leven in groepen bij elkaar en maken op de stammen en takken van de eiken grote nesten.

Processie

Vanuit hun nesten gaan ze ’s nachts gezamenlijk op zoek naar voedsel (eikenbladeren). Deze gezamenlijke “tocht” doet denken aan een processie, vandaar de het tweede gedeelte van de naam. Vanwege de soms grote aantallen kunnen ze eikenbomen volledig kaal vreten. In hun groei vervellen ze diverse malen, tot ze in juli volgroeid zijn en zich verpoppen tot vlinder.

Gevaarlijk

Het is niet alleen vanwege het kaalvreten van de bomen dat de rupsen als plaag worden beschouwd. Dat komt met name door de brandharen van de rups. De rupsen krijgen deze brandharen pas na de derde vervelling, ze zijn uiteraard bedoeld als afweermechanisme.

Deze haren zijn gevaarlijk zijn voor de mens. De pijlvormige haren zijn voorzien van weerhaakjes waardoor ze gemakkelijk de huid, luchtwegen en ogen kunnen binnendringen. Daarnaast bevatten de haren stofjes die allergische reacties kunnen oproepen. De reacties verschijnen meestal na enkele uren en verschillen per persoon. Reacties aan de luchtwegen en ogen worden vaak veroorzaakt door brandharen die door de wind zijn meegevoerd.

Voorkomen

De brandharen van processierupsen, die in de oude nesten achterblijven, blijven nog 5 á 6 jaar na het verdwijnen van de rupsen actief en kunnen al die tijd overlast blijven veroorzaken. Het is dus altijd belangrijk om elk contact met de rupsen en de resten ervan te vermijden. Kom je door een gebied waar voor eikenprocessierupsen zijn? Zorg dan voor een goede bedekking van je lichaam. Ga niet wrijven of krabben en was je huid (en desnoods je ogen) goed na met water) mocht je toch met brandharen in aanraking komen. Ga ook niet op de grond zitten in de buurt van nesten.

Bestrijding

Bestrijding is niet eenvoudig, in verband met de Flora en Fauna wet. Veel bestrijdingsmiddelen mogen niet worden ingezet op plaatsen waar zich beschermde soorten bevinden. Mocht een nest dusdanig veel overlast veroorzaken gebeurt het wel dat men overgaat om het nest ter plaatse te verbranden of wegzuigen. Vaak worden ook de natuurlijke vijanden ingezet, als de sluipwesp of sluipvlieg.

Bronnen:http://www.rivm.nl en http://www.groenkennisnet.nl